Dawniej wybór, jeśli chodzi o ubrania, był niewielki, ale większość turystów doskonale rozumiała, jak należy ubrać się w góry. Dziś coraz częściej królują stroje niedostosowane do warunków panujących wokół, a przecież na szlaku załamanie pogody może nadejść błyskawicznie. Podpowiadamy, co założyć w sezonie letnim w góry, gdy świeci mocne słońce, ale tego samego dnia mogą zdarzyć się też burze czy deszcz.
Jak się ubrać w góry latem — podstawy
Średnia roczna temperatura u podnóża Tatr to ok. 6 stopni; na szczytach: – 4 stopnie. Latem jest oczywiście cieplej, ale choć zdarzają się upalne dni, to różnice temperatur dochodzą do ok. 10 stopni pomiędzy miejscem wymarszu a punktem docelowym górskich wędrówek. Jeśli dodamy do tego czas (a przecież droga na Kasprowy Wierch i z powrotem zajmuje ok. 5 godzin), to temperatura może wzrosnąć lub spaść nawet o kilkanaście stopni. Jak więc się ubrać w góry latem, by wyeliminować uczucie dyskomfortu w za ciepłym lub zbyt chłodnym ubraniu?
- Jeśli chodzi o warstwę będącą najbliżej ciała, najlepsze są naturalne tkaniny, jak sploty z dodatkiem wełny merino, bawełna czy len. Utrzymują skórę suchą w upał, ale nie wychładzają jej przy niższych temperaturach.
- Odwieczne pytanie, gdy latem na stoku jest ponad 20 stopni, to: długie spodnie czy krótkie spodenki? Przewodnicy polecają długie spodnie z odpinanymi nogawkami lub cienkie spodnie z długimi nogawkami, np. lniane czy dresowe. Niektórzy mają w plecaku legginsy, które zajmują mało miejsca, lub zakładają na stok krótkie spodenki z legginsami pod spodem.
- Do tego bluza lub ubranie termiczne z zaawansowanych materiałów, np. softshell czy innych wielofunkcyjnych włókien syntetycznych. Jeśli warstwą drugą będzie zwykła bluza, to warto „na wierzch” mieć lekką kurtkę wodoodporną. Zwijana kurtka przeciwdeszczowa, którą można włożyć do kieszeni, lub jednorazowa, gumowa peleryna, może być praktycznym rozwiązaniem.
- Tematem, o którym wiele osób zapomina, są odpowiednie skarpetki trekkingowe i bielizna. Otarcia i odparzenia są niemal gwarantowane po całym dniu w górach, gdy bielizna jest niewygodna i wykonana z poliestru. Tu znów sprawdzi się wełna merino lub bawełna.
Jeśli lato jest chłodniejsze i na szlaku nie panują zbyt wysokie temperatury, spodnie softshell będą dobrym rozwiązaniem. Chronią od deszczu, wiatru i zadrapań, o które nietrudno wśród skalistych stoków.
Co na głowę w góry latem?
Odpowiedni strój to oczywistość, ale naprawdę sporo osób, które spotykamy latem na stokach, bagatelizuje temat nakrycia głowy. Zwykły kapelusz przy silnym wietrze łatwo spadnie, a wełniana czapka nie sprawdzi się w upał. Tutaj tak naprawdę najlepszym rozwiązaniem będzie dopasowana czapka z daszkiem lub zwykła chustka na głowę (noszą je nawet alpiniści). Ci, którzy po górach chodzą dużo, polecają czapki z filtrem UV i zakrytym karkiem (model podobny do nakryć głowy znanych z tropików). Dobrze sprawdzają się też chusty wielofunkcyjne, do użycia jako szalik, opaska czy nakrycie głowy.
Jakie buty w górach latem?
„Ludzie przyjeżdżają na Krupówki, a potem pada hasło: „Idziemy na Rysy”. I w tych klapkach czy adidaskach nagle orientują się, że jest wysoko i stromo.” – mówił w wywiadzie dla magazynu Newsweek przewodnik TOPR Grzegorz Bargiel. To oczywiście ekstremalny przykład, ale wcale nie rzadki. Tempo dzisiejszego życia rośnie; zamiast miesiąca w górach spędzamy najczęściej kilka dni. Niektórzy przyjeżdżają w Tatry na weekend i chcą „zaliczyć” jak najwięcej atrakcji. W takim scenariuszu łatwo sobie wyobrazić, jak dochodzi do tego, że turyści wybierają się w góry latem w klapkach. A przecież dość łatwo można się ubrać w góry latem tak, by nie stanowić dla siebie niebezpieczeństwa. Jeśli chodzi o niskie buty, coraz więcej jest modeli sandałów trekkingowych idealnych do letnich wędrówek. Można zabrać też zakryte buty trekkingowe, ale warto je wcześniej wypróbować. Zaawansowane technologicznie modele zapewniają skuteczne odprowadzanie wilgoci i optymalną temperaturę w bucie nawet latem. Niestety, tańsze modele z materiałów syntetycznych mogą być wówczas za ciepłe. A co ze zwykłymi adidasami? Sneakersy sportowe dobrej firmy, przeznaczone do intensywnego wysiłku na świeżym powietrzu, będą miały zabezpieczoną przed ślizganiem podeszwę i odpowiednie sznurowanie, a więc mogą się sprawdzić. Ostrożniejszym trzeba być z bardziej „eksperymentalnymi” modelami na koturnie czy nowatorskiej podeszwie, bo podczas dłuższej wędrówki niekoniecznie się sprawdzą. Jako obuwie górskie w maju czy wrześniu mogą się też sprawdzić wysokie, wiązane glany.
Dzieci, osoby starsze — jakie ubranie w góry?
Wszystkie te porady sprawdzą się naturalnie również w przypadku dzieci i osób starszych. Dla nich będą nawet ważniejsze. Tu szczególnie warto zwrócić uwagę na ciężar ubrań i sprzętu. Cały ekwipunek może ważyć łącznie nawet kilka kilogramów. To może być za dużo dla babci czy wnuka. Wyposażmy ich w góry w lżejszy ekwipunek. Lekka kurtka przeciwdeszczowa, gumowe lub poliwęglanowe okulary przeciwsłoneczne (najlżejsze ważą ok. 20-30 g, podczas gdy zwykłe — do 200 g), bielizna termoaktywna i przewiewne nakrycie głowy to minimum, o jakie warto zadbać w górach. Dobrze dobrane okulary przeciwsłoneczne nie zgubią się i zapewnią ochronę przed UV przez cały dzień. W przypadku koszulek najlepsze będą termoaktywne z długim rękawem. Odprowadzają wilgoć i są wykonane z przewiewnego materiału, ale zapewniają też komfort termiczny w przypadku ekstremalnych warunków pogodowych. Lepiej niż ciężkie buty wysokie sprawdzają się dla takich osób sneakersy lub trekkingowe sandały.